Cá chép Nhật được lai tạo từ giống cá chép của Trung Quốc có tên gọi là Nishikigoi để nuôi làm cảnh, dịch ra tiếng Việt là cá chép nhiều màu sắc, đến thế kỷ 19 thì có thêm tên gọi cá KOI. Từ Koi theo tiếng Nhật là cá chép, và người Nhật dùng cá Koi là tên gọi chung cho tất cả các loại cá chép lai tạo.

Theo truyền thuyết, vào đầu thế kỷ 18, một người nông dân tại ngôi làng ở miền núi thuộc tỉnh Niigata đã tìm thấy những con cá chép có màu rất tươi sáng lạ kỳ. Để giúp chúng không bị làm mồi cho những con vật khác, ông đã đem chúng về thả vào hồ nước nhỏ dưới mái hiên nhà nuôi và chúng đã sinh ra những đứa con có sự thay đổi về màu sắc rất bắt mắt. Và do đó, Niigata được gọi là “đất tổ của cá Koi” và tại đây người ta còn dựng lên cả tượng đài cá chép.

Cá chép Nhật Bản – cá Koi, tiếng Nhật là Nishikigoi, được người Nhật lai tạo giống cách đây hơn 200 năm. Mỗi con cá Koi cỏ thể sống đến 100 tuổi. Cá koi chỉ có 4 màu cơ bản là trắng, đỏ, vàng, xám bạc tùy theo từng nơi mà có tên gọi khác nhau như Kohaku, San Showa, Ogon, Kin – Showa, Hi – Utsuri, Shusui,…

Chủng Loại Cá Koi Nhật (Hay cá chép Nhật, Nishikigoi)
Cá Koi có thể sống tới cả trăm năm tuổi, khi nuôi bình thường trong ao hồ nhân tạo thì có thể sống được khoảng 25 tới 35 năm. Cá trưởng thành có chiều dài khoảng 60-90 cm và có thể lớn thêm từ 5-10 cm mỗi năm. Cá Koi sống khá hiền lành nên có thể được nuôi chung với nhiều loài cá khác. Nhưng để tránh lây nhiễm bệnh thì người ta thường nuôi chúng thuần nhất trong hồ. Cá Koi được chia ra làm 2 chủng loại: .

1. Koi chuẩn:

Hình dáng giống như cá nguyên thủy, nhưng được pha trộn nhiều màu sắc rất đẹp (khi được nhìn từ trên xuống, dọc theo sống lưng), do đó cá Koi chỉ thật sự đẹp khi được nuôi ở ao.

2. Koi bướm (Hay còn gọi là cá chép nhật đuôi dài)
Khác với cá nguyên thủy là vi, vây và đuôi dài, khi bơi nhìn uyển chuyển rất đẹp, nên có thể nuôi được ở cả ao và hồ kiếng. Koi bướm còn có những tên gọi khác như “cá chép vây dài” hoặc “cá chép Rồng”.

Để tạo ra những con cá chép Koi thuần chủng phải trải qua rất nhiều công đoạn khó khăn, phải tuân theo các tiêu chuẩn vô cùng nghiêm ngặt được mô tả là “hơn một trăm trở ngại”. Nhưng giá của chúng thì vô cùng đắt. Một con cá chép Koi thuần chủng nhỏ có giá tới hàng ngàn Yên, nhưng sau 5 năm nuôi nấng có thể bán với giá lên tới 100 triệu Yên.

Bởi vậy, người Nhật có câu nói nổi tiếng rằng: “Đừng đánh giá thấp một con cá nhỏ bởi trong tương lai nó có thể quý hơn cả một viên ngọc”. Người Nhật coi cá chép Koi là biểu tượng của may mắn, có vẻ đẹp nam tính. Người Nhật hàng năm đều tổ chức lễ hội cá chép và thường mua về nhà trang trí hay làm quà tặng mọi người.